DNS ( isim çözümleme ) nedir? Ne işe yarar

Arkadaşlar

Kendi sitem olan www.sistemvenetwork.com sitesinden alıntı yapıyorum;

Domain Name System (DNS) hem internet hem de intranet ortamında yaygın olarak kullanılan bir isimi çözümleme (name resolution) şeklidir. Network içinde bulunan bilgisayarları tanımlama bir isimdir. Her bir bilgisayar iki isime sahiptir; bunlardan birisi alphanumeric, diğeri ise numeric’dir. Siz sistem yöneticisi olarak, bir bilgisayara ait olan bu iki isimi bilmeniz gerekmektedir.

İsim çözümleme; Otomatik olarak bir alphanumeric isim (Örneğin ServerO5 – Bilgisayar99) ile nunıeric İP adresi (192.168.5.1 – 10.0.0.9) arasında çevrimiyapan bir program yapısıdır.

TCP/IP protokolünü kullanan Network’lerde bilgisayarlar birbirleri ile haberleşmek için İP adresini kullanmak zorundadır. Ancak bu, kullanıcılar tarafından akılda tutulması zor olduğu için daha kolay isimler kullanılır. İşte bu çevrim içinde isim çözümleyici sistemlerden yararlanılır. Bahsedilen çevrim; sadece bilgisayar adını çözmez, onun yanısıra diğer network kaynaklarından Domain Controller adını veya SMTP (Simple Mail Transfer Protocol) yapısındaki çözümlemelerde de yararlanılır. İsim çözümlemede kullanılan yaygın sistemlerden biri DNS, diğeri ise WINS’dir. Bu konumuzda DNS yapısını, bir sonraki konumuzda ise WINS yapısını detaylı
olarak inceleyeceğiz.

Herhangi bir/bilgisayarın; ismini biliyor ve bu bilgisayar ile haberleşmek istiyor isek, DNS Server’a giderek bize bu bilgisayarın İP adresini bul deriz. İP adresini öğrendikten sonra bu bilgisayar ile iletişime geçeriz.

İsim çözümlemesinin yapısını kısaca inceleyelim;
• İnsanlar akılda kalan isimleri kolay kullanırlar.

• TCP/IP kullanan bilgisayarlar, iletişim için İP adresini kullanırlar.

• Bir Hoşt Name; bir veya daha fazla İP adresine bağlanabilir. Örneğin; iki ayrı Server, aynı WEB sitesini aynı isimle açmayı sağlayabilir ve bu Server’lar arasında bilgi replikasyonu sağlayabilir.

• Network içinde iki tip isim vardır; HOST ve NetBIOS

İsim Çözümleme Nedir ?
Network üzerinde bulunan aygıtların DNS isim karşılığına; Hoşt Name adı verilir. Full Qualifıed Domain Name (FQDN) ise DNS Domain adıdır. Network üzerinde bulunan bilgisayarlar hoşt name ile iletişim sağlarken, mutlaka bir DNS Server içinde bu Hoşt Name ve Hoşt Name’e karşılık gelen İP adresi bulunur. Birçok Windows 2003 Server veya Windows XP sistemleri ile çalışan bilgisayarlarda Host Name ile NetBIOS Name aynıdır.

Host Name; Internet ortamında kullanılmak üzere geliştirilmiş ve isim çözmede kullanılan bir yapıdır. Örneğin; http://www.sistemvenetwork.com yazarak bu siteye girmek istediğinizde, aslında iletişimi sağlayan yine İP adresidir. Fakat İP adreslerinin akılda tutulması zor olduğundan DNS geliştirilmiştir. DNS sayesinde yazdığınız adres İP adresine dönüştürülür ve sayfa ile iletişim sağlanır. Eğer bu sitenin İP adresini biliyorsanız, direkt yazarak da ulaşabilirsiniz.(Eğer İP adresi parçalanmamış ise.) DNS yapısı içindeki kaynakları açmak için; Bir hiyerarşiden geçmek gerekir. Bu tam yapıya FQDN denir. Hoşt Name, FQDN’in bir parçasıdır.

Örneğin; Bir FQDN yazmak gerekirse; Server01.forum.sistemvenetwork.com yapısında; Server Host Name’i ve
forum.sistemvenetwork.com ise suffix’i oluşturur. Name’in temel yapısıdır. Bu sayede, bir Network içinde çakışma olmadan, farklı suffix yapısında; 2 adet Host Name kullanılabilir.

Tabi ki Host Name’lerini aynı kullanacağız diye bir kural yok, ancak yukarıdaki örnekte farklı Suffix ile aynı Host Name kullanabileceğini göstermiş olduk.
• Bir TCP/IP Host’ unu tanımlamak için, administrator tarafından bilgisayara atanan takma isime Host Name denir.

• Windows Server 2003 ve Windows XP’de; default olarak Host Name ile NetBIOS Name aynraiur. Ancak istenirse değiştirilebilir.

• Host Name 255 karaktere kadar olabilir.

• Birden fazla Host Name, bir İP adresine atanabilir. Örneğin; DNS içinde tanımlanan Server01.sistemvenetwork.com’ un İP adresi aynı zamanda www.sistemvenetwork.com Host Name’de atanarak kullanılabilir. Her iki isimde aynı İP adresine dönüştürülür.

• Host Name ile TCP/IP utility’leri kullanılabilir. (Ping Server1 vs…)

• Bir Host Name, birden fazla İP adresine bağlanabilir. Bunlar arasında ilişki kurularak sistemin devamlılığı sağlanır.

• DNS’ nin yanısıra, Hosts dosyası ile de Host Name; İP adresine çözümlendirilebilir.

Netbios Name Nedir ?
Evet buraya kadar iki isimden bahsettik. Bunlardan biri Host Name idi ve onu yukarıda kısaca açıkladık. Şimdi burada farkı anlamak amacı ile kısaca NetBIOS Name’in özelliklerini inceleyelim;

• NetBIOS Name için; NetBIOS’un desteklediği servisler kullanılır. Bunlardan birisi de bir sonraki konuda inceleyeceğimiz WINS’dir.

• Windows Server 2000, Windows Server 2003 ve Windows XP birçok fonksiyonlar için DNS yapısını dolayısı ile Host Name’i kullanılır. Ancak eski Windows versiyonlarının kullandığı birçok fonksiyonlar NetBIOs Name’i kullanır.

• NetBIOS Name de aynen Host Name gibi administrator tarafından atanan bir takma isimdir. Tabiiki bu bilgisayarların TCI/IP Host üzerinde NetBIOS servisi ile çalışmaları gerekmektedir.

• NetBIOS Name; maksimum 15 karakterden oluşabilir. Windows Server 2003′de HostHost Name ile NetBIOS Name birarada oluşturulur. Eğer HostHost Name fazla verilirse ilk 15 karakteri kullanılır.

• Network içinde NetBIOS adı olmalıdır. Yani iki bilgisayar aynı NetBIOS Name’ e sahip olamaz.

• Bilgisayarınızda kullanılan NetBIOS servisini ve buna bağlı olarak NetBIOS Name’ i
görüntülemeksin; Nbtstat komutu kullanılabilir.

• NetBIOS ismini İP adresine çözümlemek için; bir sonraki konuda işleyeceğimiz WINS Server yanısıra LmHosts dosyası kullanılır. Ayrıca Broadcast ile de NetBIOS adı çözümlenir. Zaten bir sistemde WINS Server veya DNS Server yoksa, ayrıca Hosts ve Lmhost dosyaları da kullanılmıyorsa; isim çözümleme default olarak Broadcast ile yapılır. Ancak Router üzerinden Broadcast geçmediğinden veya gereksiz yere sistemde Broadcast trafiği yaratmamak için, isim çözümleme servislerinden biri veya dosyaları kullanılabilir.

Sistem ve Network sitesinden alınmıştır.

Saygılarımla

Sertaç AYDIN

twitter.com/sertach1903